30km/u als landelijke norm
Wat betekent dat voor jouw fietsende collega?
De roep om 30 km/u als landelijke norm in de bebouwde kom klinkt luider dan ooit. Fietsersbond, Artsen voor Veilig Fietsen en Veilig Verkeer Nederland vragen de Tweede Kamer om in te grijpen. Volgens nieuw onderzoek levert zo’n norm jaarlijks minstens 13 minder verkeersdoden en 600 minder ernstig gewonden op. Dat is geen nuanceverschil – dat zijn collega’s en buurtgenoten die wél veilig thuiskomen. Mobiliteit
Wat speelt er?
Nu is 50 km/u nog de standaard in de bebouwde kom, met lokaal aangewezen 30-zones. De kern van het voorstel: draai dit om. Maak 30 km/u de default en laat 50 km/u de uitzondering zijn. Dat sluit aan bij “Duurzaam Veilig”: lagere snelheden in verblijfsgebieden omdat een botsing met 30 km/u veel beter te overleven is dan bij 50 km/u – zeker nu auto’s gemiddeld zwaarder zijn geworden. CROW/Fietsberaad vat het al jaren samen: overstappen van 50 naar 30 km/u reduceert het aantal letselongevallen met gemiddeld ~25% (spreiding ~20%). Fietsersbond
Tegelijk waarschuwt SWOV: alleen een bordje 30 is niet genoeg. Inrichting en handhaving bepalen het effect. Denk aan verblijfsstraten zonder voorrangswegen, snelheidsremmers en duidelijke oversteekplaatsen. Waar 30- en 60-km-wegen niet goed zijn ingericht, blijven slachtoffers vallen – met name onder fietsers en voetgangers. swov.nl
De praktijk voor organisaties
Wat heb je hier als werkgever, HR of OR aan? Heel concreet: woon-werkfietsers van jouw organisatie krijgen een veiliger en vergevingsgezinder netwerk. Minder snelheidsverschil tussen auto’s en fietsen betekent minder conflicten op aan- en afvoerwegen, school- en bedrijventerreinen. Maar er is meer:
Routekwaliteit wint aan belang. 30 als norm werkt het best als je medewerkers routes kiezen door verblijfsgebieden en langs vrijliggende fietspaden; voorkom waar mogelijk 50-km-assen. Leg die voorkeursroutes vast in je mobiliteitsportaal of app. fietsberaad.nl
Campusterrein is óók “bebouwde kom”. Stel intern een lage snelheidslimiet in (15–20 km/u), scherm fiets- en loopstromen af en ontwerp kruisingen volgens CROW-principes (compacte, overzichtelijke kruispunten). fietsberaad.nl
Gedragsafspraken voor de vloot (servicebusjes, leveranciers): “langzaam waar mensen zijn”, geen inhaalacties langs fietsers op het terrein, en venstertijden voor vracht. Dat is veiligheid én reputatie.
Wat betekent dit voor de fietser?
Voor de medewerker op de fiets daalt de kans op ernstig letsel fors wanneer automobilisten 30 rijden en de straat daarop is ingericht. Dat verlaagt de drempel om (vaker) te fietsen — precies waar nog veel potentieel ligt. Uit recent onderzoek naar cycling dissonance (mensen die binnen fietsafstand tóch niet fietsen) blijkt dat in Nederland 48,4% van de kortere woon-werkritten nog per auto of OV wordt gedaan terwijl fietsen realistisch is. Voor de categorie 7,5–15 km (e-bike-afstand) is dat nog eens ~75%. Werkgeversbeleid speelt aantoonbaar mee: leaseauto’s en variabele autovergoedingen duwen keuzegedrag richting de auto; betere fietsvergoedingen en e-bike-toegang werken de andere kant op.
Aan de slag: 7 praktische stappen voor werkgevers
Spreek je uit richting gemeente: steun 30 km/u als norm in jouw kernen en vraag om gebiedsgericht herinrichten + handhaven (niet alleen borden). Verwijs naar de onderbouwde veiligheidswinst. Mobiliteit
Maak ‘veiligste route’ de default in je mobility-tool (en in onboarding). Vermijd 50-km-assen; kies voor doorfietsroutes en verblijfsstraten. fietsberaad.nl
Herijk vergoedingen: zet fietsvergoeding ≥ autokilometervergoeding en koppel OV/fiets aan gemak (automatische declaratie). Overweeg een bonus per gefietste dag. Dit verkleint cycling dissonance.
E-bike-toegang als gamechanger: leasefiets of rentepand voor e-bikes, plus stalling, oplaadpunten en basisservice.
Flexibele werktijden: laat mensen buiten de drukste uren vertrekken; rustiger verkeer = veiliger oversteken en lagere snelheidsprikkels.
Eigen terrein op 15–20 km/u: éénrichtingsrijlijnen, zicht op kruisingen, duidelijke oversteekplaatsen en voorrang voor fietsers/voetgangers. swov.nl
Donkere-dagen-pakket: goede verlichting, reflectie en een korte safety-briefing. Combineer met een jaarlijkse “fietsfit”-check.
Voeg je koptekst hier toe
Een nationale 30-norm is geen wondermiddel, maar wél een bewezen veiligheidsmaatregel – mits je de straat hierop inricht en handhaaft. Voor organisaties is dit hét moment om woon-werkfietsen van “een goed idee” naar standaard praktijk te brengen: veiligere straten buiten het hek, slimme keuzes binnen het hek. Dat levert minder letsel, minder files én vitalere medewerkers op.
